AKTİF ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ ( kaynak )
Kavram Haritaları:
Kavram haritaları bilginin zihinde somut olarak düzenlenmesini sağlayan bir araçtır. Kavramlar, olayları, insanları, eşyaları ve düşünceleri benzerliklerine göre gruplandırdığımızda gruplara verilen isimdir. Kavram haritaları 6-8 yaş için biraz ağır bir tekniktir. Sınırlılıkları daha az olan zihin haritaları bu yaş grubunda daha fazla yarar sağlamaktadır.
Zihin Haritaları:
Konunun ana noktalarını ve diğer kavramlarla ilişkisini gösterir. İstenen kelime yazılır. Çember içine alınarak bir merkez oluşturulur. İlgili kelime, kavram tür ya da her şey çıkarılan okların ucuna yazılabilir.
Karşılaştırma Tablosu:
Yaş, özellik, liste ya da kavramların belirli yönergelere göre benzerlik ya da farklılıklarının belirlenmesi amacıyla hazırlanmış çizelgelerin karşılaştırıldığı tablolardır.
Zincir Haritaları:
Konu ya da olayların bir birine zincir biçiminde eklendiği, neden sonuç ilişkisi içinde olay ya da durumların verildiği haritalardır.
Venn Şeması:
İki kavram, olay ya da özellik arasındaki benzerlik ve farklılıklarının belirlenmesinde ve şema şeklinde ifade edilmesinde kullanılır.
Akış Haritası:
Belli bir kronoloji, olay ve tarih sıralaması olduğunda kullanılan bir şemadır.
Pazıl (puzzle)- yapboz:
Kavram, olay ya da özelliklerin bir bütünün parçaları olduğunu vurgulamak istediğimizde kullanabileceğimiz bir tür şemadır.
Örümcek Haritalar:
Belli bir kavram, olay ya da durumun alt başlıkları ile birlikte örümcek biçiminde şemalaştırıldığı bir tekniktir.
Özetleme:
Bilgiyi anlamlandırmaya, sadeleştirmeye ve gerçek özü alarak uzun süreli belleğe anlamlı olarak yerleştirilmesine yarayan bir tekniktir.
Buluş Yolu :
Öğretmen örnekler vermesi, öğrencilerin betimlemesi, tekrar verilen örneklerdeki benzerlikleri bulmaları bir sonraki adımda zıt örnekleri karşılaştırmaları, ilişkileri tanımlama ve özellikleri ifade etme biçiminde özetlenebilecek bir öğretim stratejisidir.. Öğrencilerde merak uyandırılma önemlidir.
Araştırma :
Öğrenci problemi tanımlar. Alternatif çözümler üretir, çözümleri araştırır, veri toplar, değerlendirir ve sonuca ulaşır.
Tartışma :
Dinleme, sorgulama, fikir alışverişi ve bir konuyu değerlendirme gibi etkinlikleri içerir. Öğrencileri okudukları ve öğrendikleri konular üzerinde düşünmeye iten, anlaşılmayan konuların açıklanmasına yarayan bir yöntemdir. Öğrencilerin düşünmeleri, fikir üretmeleri ve bunu rahatlıkla ifade etmeleri öğrenmeyi öğrenme için istenen süreçlerdir.
Grup Çalışması:
4-10 arası öğrencinin bir problem veya konuyu keşfetmek, araştırmak ve rapor etmek için yaptığı çalışmalardır.Amaç, öğrencilere demokratik ve sosyal bir ortamda birlikte çalışma alışkanlığı kazandırmaktır.
Münazara:
İki ekibin bir konuyu ele alarak dinleyiciler ve jüri önünde karşı tezi savunmalarıdır. Karşı grubun savunusu çürütülmeye çalışılır. Hem bireysel hem grupla ön hazırlık gerektirir.
Panel:
Bir grubun üyeleri belli bir konu ya da sorun üzerinde araştırma yaparlar, buldukları verileri inceler ve ön hazırlıktan yararlanarak görüşlerini sırayla açıklarlar. Sonunda soru cevap turu yapılır.
Açık Oturum:
Bir grup bir masa etrafında tartışır. Dinleyiciler tartışmaya katılamazlar.
Forum:
Bir grup sunu yapar. Sonunda dinleyiciler konuya ilişkin sorular sorarlar. Tartışmaya dahil olurlar.
Soru- Cevap :
Doğru soru, doğru düşünmeyi ve doğru cevap vermeyi sağlar. Etkili soru, problem çözme, yordama ve karar vermede düşünme sürecini kolaylaştırır.
Beyin Fırtınası :
Bir probleme çözüm getirmek ve çeşitli konularda fikir ve düşünce üretmek için kullanılan bir öğretim tekniğidir. Önemli olan çok sayıda fikir ve düşünce üretmektir. Fikirler iyi, kötü, doğru, yanlış yargılamasından bağımsız olarak üretilir. Önemli olan üretilen fikirlerin sayısıdır.
Yaratıcı Drama:
Doğaçlama, rol oynama ve tiyatro tekniklerinde yararlanarak öğrencilerin bir yaşantıyı, bir olayı, bir fikri veya soyut bir kavramı oyunsu süreçlerde canlandırmasıdır. Yaratıcı dramanın ısınma aşamasında tanışma, kendini tanıma ve tanıtma, duyu, gözlem, algı, beden, güven, imgelem ve iletişim etkinlikleri kullanılır. Bu etkinlikler, hayat bilgisinin her boyutunda kullanılabilecek, dersi daha yaşantıya dönük, daha etkili ve daha kalıcı kılacak türde çalışmalardır.
Rol Oynama:
Öğrencinin bir başkasının kimliğinde onun gibi davranması ve onun sözleri ile konuşmasıdır. Rol kartları daha etkili kullanımını sağlar.
Örnek Olay:
Gerçek hayatta karşılaşılan bir problemin sınıf ortamında çözülmesi ya da yaşanan örneklerin tartışılması yoluyla öğrenmenin sağlanmasıdır.
Proje Çalışması:
Öğrencilerin belli bir konuda öğrenilenleri sentezleyerek ve gerektiğinde yeni bilgilere ulaşarak yeni bir ürün ortaya koymalarıdır. Örneğin öğrencilerden geleceğin iletişim aracını tasarlamaları istenebilir.
Gösterip Yaptırma:
Bir aracın bir gerecin çalıştırılmasını gösterme ve daha sonra öğrencilerden aynı işlemi yapmalarını bekleme ilkesine dayanan bir öğretim tekniğidir. Gösterip yaptırma tekniği öğrenci merkezlidir
Benzetim Tekniği (Simülasyon) :
Öğrencilerin sınıf içinde bir konuyu gerçekmiş gibi ele alıp üzerinde çalıştıkları bir tekniktir. Pilotların uçak modelleri ile yetiştirilmeleri örnek olarak verilebilir.
Nesi Var:
Sınıf ortamında farklı amaçlarla kullanılabilecek eğitici bir oyundur. Öğrenciler ebe seçilen öğrenciden gizli olarak bir kişi, eşya ya da kavram belirlerler. Ebe olan öğrenci “nesi var?” sorusunu yönelterek öğrencilerin belirledikler eşya, kişi ya da kavramı bulmaya çalışır.
Ben Kimim:
Farklı amaçlar için kullanılabilecek eğitici bir oyundur. Seçilen bir kişi, bir hayvan ya da tarihsel bir karakter rolünde söylenen üç özellikten sonra gruba “ben kimim?” sorusu yöneltilir.
Ben Neyim:
Farklı amaçlar için kullanılabilecek eğitici bir oyundur. Seçilen bir cansız nesne rolünde söylenen üç özellikten sonra gruba “ben neyim?” sorusu yöneltilir.
Öykü Tamamlama:
Başı,sonu ya da ortasından bir bölümü verilen öykünün öğrenciler tarafından sözel,yazılı ya da görsel olarak tamamlanması istenir.
Vızıltı Grupları:
Küçük öğrenci gruplarının verilen bir konu üzerinde belirli bir süre görüşmeleri, tartışmaları, seçecekleri bir sözcü aracılığı ile grup görüşlerini diğer arkadaşlarına aktarmaları esasına dayanan bir grup çalışmasıdır. Gruptaki kişi sayısı ve süreye dayalı olarak yönteme ad verilir. Örneğin “vızıltı 66” yöntemi.
Grup dinamiğine dönük bir ön çalışmadır. Öğrenciler gözleri kapalı olarak resim çizerler.
Grup Resmi:
Konu ya da tema sonunda gerçekleştirilebilecek grup dinamiğine dönük bir çalışmadır. Grup üyeleri çember biçiminde yan yana otururlar. Öğretmenin verdiği yönergeye uygun olarak grubun her üyesi bir figür çizer ya da ekleme yapar.
Grup Şiiri:
Konu ya da tema sonunda gerçekleştirilebilecek grup dinamiğine dönük bir çalışmadır. Grup üyeleri çember biçiminde yan yana otururlar. Öğretmenin verdiği yönergeye uygun olarak grubun her üyesi şiire bir dize yazar. Son aşamada öğretmen şiiri yüksek sesle okur. Beyin fırtınası yöntemi ile şiire bir başlık bulunur.
Düşün-Tartış- Paylaş:
Verilen yönergeye uygun olarak öğrenci ilk aşamada kendisi düşünür. Sonra sıra arkadaşı ile düşüncelerini paylaşarak beraber yeni bir görüş geliştirirler. Son aşamada görüşlerini tüm sınıf arkadaşları ile paylaşırlar.
Düşün-Tartış- Yaz :
Verilen yönergeye uygun olarak öğrenci ilk aşamada kendisi düşünür. Sonra sıra arkadaşı ile düşüncelerini paylaşarak beraber yeni bir görüş geliştirirler. Son aşamada ulaştıkları görüşlerini beraber ya da yalnız olarak yazarlar.
Bilinen Şarkıya Yeni Söz Yazma:
Belirlenen bir konuda sözlerini bildikleri bir şarkının sözlerini değiştirmeleri istenir.
Diyalog Tamamlama:
Belli bir resim ya da metinde boş bırakılan diyalog cümlelerinin tamamlanmasıdır.
Renk Kartları:
Öğrencilere kırmızı yeşil kartlar dağıtılır. Ortada yapılan bir sunu, doğaçlama ya da düz bilgi aktarımı sırasında katıldıkları tutum ve davranışlar için yeşil, katılmadıkları için kırmızı kart gösterirler.
Kart Oyunları / Kart Eşleştirme:
Olgu, olay ya da kavramların hatırlanmasını kolaylaştırmak için kullanılır. Grupla ya da bireysel çalışılabilir. Birbiri ile ilgili kartları eşleştirmeleri istenir.
Kartlar genellikle şu şekillerde hazırlanır:
• Kartın bir yüzünde K harfi arka yüzünde kış resmi olabilir.
• Bir yüzüne bir sözcük yazılır. Arka yüzünde tanımı yapılır.
• Kartın bir yüzüne tarih, diğer yüzüne olayın geçtiği yer belirtilir.
• Bir karta soru, diğerine yanıtı yazılabilir.
• Bir karta hayvan resmi, diğerine yuvasının resmi, bir diğerine besinin resmi konulabilir.
Flaş Kart:
Konu girişlerinde öğretmen konuyu ana hatları ile özetleyen kartlar (karton, ambalaj kağıdı ) hazırlayarak derse bu kartlara dikkat çekerek giriş yapabilir. Resim, yazı, kolajlar , sürpriz keseleri, görev zarfları ile bu kartlar renkli, eğlenceli bir hale getirilebilir.
Soru Turu:
Öğrenci seçtiği bir arkadaşına kendi hazırladığı bir soruyu sorar. Arkadaşı önce bu soruyu cevaplar, sonra kendi hazırladığı bir başka soruya istediği bir arkadaşına yöneltir.
Otobiyografi:
Öğrencilerden yazılı olarak öz geçmişlerinin istenmesidir. Tamamen açık uçlu olabileceği gibi bazı sorularla sınırlandırılabilir.
Rüya Tekniği / Rüya Kaydı:
Konu ile ilgili bir karakterin rüya ya da kabusunun canlandırılması, resimlendirilmesi ya da yazılması esasına dayanır.
Yaratıcı Yazma:
Öğrencilerden konuyla ilgili bir sözcük söylemeleri istenir. Sözcükler yazı tahtasına yazılır. Sadece bu sözcükleri kullanarak şiir, öykü ya da slogan yazmaları istenir.
Zihinde Canlandırma:
Öğrencilerden öğrendiklerini gözlerinin önüne getirmeleri istenir. Bu yönerge eşliğinde öğretmenin verdiği konuyu da gözlerinin önünde canlandırabilirler. Ailemiz konusunda “gözlerinizi kapatıp ailenizle geçirdiğiniz en güzel günü düşünün,” denilebilir.
Dedikodu Halkası:
Belli bir konuda öğrencilerin ilgili kahramanla ilgili haberi kulaktan kulağa yaymaları istenir. İlgili kişinin ne hissettiği ve dedikodunun yanlışlığı üzerine konuşulabilir.
Gazete Çıkarma:
Öğrencilerden gazete çıkarmaları ve konu ile ilgili hazırladıkları gazete haberini gazeteye manşet yapmaları istenir.
Gazete Haberi:
Sınıfa birçok gazete getirilerek konuyla ilgili haber kupürlerini kesmeleri istenir.
Görüşme Yapma:
Belirlenen konu ile ilgili bazı kişilerle görüşmeleri ve önceden hazırladıkları soruları yöneltmeleri istenir.
Başlık Bulma:
Verilen bir öykü, şiir ya da düz yazıya başlık bulmaları istenir.
Yanlışı Bulma:
Verilen bir öykü, şiir ,düz yazı, fotoğraf ya da resimdeki yanlışları bulmaları istenir.
Tavsiyede Bulunma:
Öğrencilerin işlenen konuda ilgili kişilere tavsiyede bulunmaları istenir. Örneğin çirkin ördek yavrusuna tavsiyede bulunurlar.
Kırmızı Koltuk:
Öğrencilerden işlenen konuda ilgili kişiyi sorgulamaları ve yanlışını söylemeleri istenir. Örneğin yalancı çoban hikayesindeki çobanın sorgulanması.
Heykel Çalışmaları:
Verilen kavram ya da yönergeye uygun herhangi bir heykel formunda donulur. Öğretmen öğrenciye omzuna dokunarak konuya uygun bazı sorular sorabilir. Örneğin: Nerdesin? Adın ne? Neden yapılmışsın? Seni kim yapmış? Ne olmasını isterdin?
Donuk imge:
Verilen bir fotoğraf ya da resimdeki nesne ya da kişilerin, heykel formunda donularak canlandırılmasıdır. Öğretmen öğrenciye omzuna dokunarak konuya uygun bazı sorular sorabilir. Örneğin: Ne düşünüyorsun? Ne hissediyorsun? Tek kelime söyle! Nesin? Kimsin?
Ayna Çalışmaları:
Eşlerin karşılıklı olarak aynaya bakar gibi bir birini taklit etmesidir. Sırayla yönlendirici olabilecekleri gibi aynı anda bir birlerine uygun davranmaları istenebilir. Oturdukları yerden yapılabileceği gibi mekan uygunsa müzik eşliğinde hareket serbest bırakılarak da yapılabilir.
Sessiz Canlandırma:
Verilen bir konu, kavram, film adı ve benzerini sadece beden dilini kullanarak canlandırma yöntemidir.
Sessiz Sinema:
Sessiz canlandırmaya benzer. Ancak daha simgesel bir anlatım söz konusudur. Amaç sadece canlandırılan kitap ya da film adının grup arkadaşları tarafından bilinmesini sağlamaktır.
Slogan Oluşturma:
Öğrencilerden bireysel ya da grupla öğrenilen konuya dönük etkileyici bir cümle oluşturmaları istenir. Sloganda konunun ana düşüncelerinin geçmesi gerektiği fark ettirilir. Öğretmen farklı konularda örnek sloganları söylemeli, tahtaya yazmalıdır.
Reklam Hazırlama:
İşlenen konuya ilişkin televizyonda ya da gazetede yer alacak tanıtıcı bir reklam tasarısı hazırlamaları istenir. Örneğin açılacak yeni sebze müzesinin tanıtım reklamlarını hazırlamaları, istenir.
Resim Yapma:
Konuya, şiire, kavrama uygun resim yapmaları istenir.
Şiir/ Öykü Yazma:
İşlenen konunun önemli noktalarını yansıtan bir şiir ya da öykü yazmaları istenir.
Resim / Fotoğraf Yorumlama:
Verilen resim ya da fotoğrafla ilgili görüşlerini açıklamaları istenir.
Sınıflama:
Öğrencilerin belli bir konuda bilgi toplamaları ve onları sınıflayarak sunmaları istenebilir. Örneğin sigaranın zararları.
Örnek Verme:
Konu ile ilgili ya da konunun tam aksi yönde örnekler istenir.
Kendini Değerlendirme:
Neyi ne kadar öğrendiklerini ya da ne kadar geliştiklerini kendilerinin değerlendirmesidir.
Bulmaca:
Gazetelerin bulmaca sayfalarındaki tüm bulmacalar öğretime uyarlanabilir.
Problem Çözme:
Konuya ilişkin verilen problemi problem çözme basamaklarını takip ederek çözmesi istenir.
Güncel Bağ Kurma:
Konuya ilişkin örnek istenir, anılar, deneyimler konuşulur.
Deney:
Verilen adımlardan hareketle öğrencinin bizzat işlem yapması ve sonuca ulaşmasıdır.
Alan Gezileri:
Öğrencilerin öğrenilenlerle ilgili mekanlarda yaptıkları inceleme gezileridir. Gezi gözlem kayıtları tutulması önemlidir.
Benzeşim (Analoji):
Öğrencilerin öğrendiklerini farklı bir alanda tamamen ilgisiz bir olay ya da duruma benzetmeleridir. Örneğin beslenme konusunu araba- benzin ilişkisine benzetme.
Şarkı Yapma:
Öğrenciler konuya uygun şarkı sözü yazar ve bestelerler.
Duydunuz mu:
Konu ile ilgili “duydunuz mu?” ile başlayan bir cümle söylemeleri istenir.
Birine Öğret/ Akran Eğitimi:
Öğrendiği bir şeyi birisine öğretmesi sonrada öğretip öğretemediğini değerlendirmesi istenir.
Sınav- Ödev Okuma:
Birbirlerinin ödevini ya da sınav kağıdını değerlendirirler.
Gözlem:
Her hangi bir olayın, varlığın, gözlenmesi ve gözlem sonuçlarının kaydedilmesidir. Gözlemin etkili olabilmesi için ön bilgi olmalı ve planlama yapılmalıdır.
İnandırma:
Belli bir konuda bir diğerini ikna etmesi istenir.
Haber Toplama:
Öğrencilerin işlenen konuyla ilgili basında çıkan haber, makale, resim ve fotoğrafları toplayarak sınıfa getirmeleri ve öğrendiklerinin ışığında sunmaları, tartışmaları istenir.
Basın Toplantısı:
Öğrencilerin bazıları konuşmacı bazıları ise basın mensubu olur. İlgili konu ile basın açıklaması yaparlar. Örneğin tüketici hakları konusunda olabilir.
Koleksiyon Hazırlama:
Öğrencilerden ilgili konuda koleksiyon hazırlamaları istenir.
Mahkeme:
Belirlenen konuya yönelik sınıf ortamında bir mahkeme kurulur. Taraflar, sanıklar, şahitler seçilir. Örneğin çevrecilik konusu işlenebilir. Komik unsurlardan yararlanılır. Yere tüküren Ahmet Efendiyi, çevreci Ayşe Hanım mahkemeye vermiş olabilir.
Öğretmenin Role Girmesi:
Öğretmenin bir canlandırma sırasında olayın akışını değiştirmek ya da dolaylı olarak öğrencileri yönlendirmek için kritik rolleri üstlenmesi tekniğidir.
Uzman Görüşü:
Belli bir konuda öğrencilerden uzman rolüne girerek görüş bildirmeleri istenebilir.
Öğrenme Galerisi:
Değerlendirme ve pekiştirme amacı ile kullanıla bilecek işlevsel bir tekniktir. Uygulama adımları şu şekilde sıralanabilir:
• Öğrencilerin küçük gruplara ayrılması
• Grupların öğrendiklerini gözden geçirmesi
• Bunları listelemesi,
• Duvara asmaları
• Tüm grupların listelerinin incelenmesi
• Eklemeler yapılması
Sıcak-Soğuk Oyunu:
Öğrencinin doğru yere, kartona ya da yazıya gittiğinde sıcak, yanlışa gittiğinde soğuk denilerek doğru cevaba ulaşmasının sağlandığı işlevsel bir oyundur.
Tombala:
Konunun sözcükleri ya da kavramları tombala kartlarına yazılır. Bazıları boş bırakılır. Öğretmenin söylediği, tanımladığı, örneklediği sözcük ya da kavram kapatılır. Kartındaki tüm sözcükleri kapatan öğrenci “tombala!” der.
Hazineyi Bul:
Konunun ya da konu ile ilgili problemlerin çözümünün parçalanması, sınıfın çeşitli yerlerine saklanması, belli yönerge ve krokilerden hareketle öğrencilerin yanıtlara ulaşması şeklinde gerçekleştirilen eğlenceli ve yaşantıya dayalı bir tekniktir.
Poster/ Afiş Hazırlama:
Konuya dönük olarak, öğrencilerden renkli karton, boya ve benzeri malzeme ile öğrendiklerini yansıtan bir çalışma yapmaları istenir. Bu tarz çalışmalarda öğretmen mutlaka yeterli sayıda örneği sınıfa getirmelidir.
Mektup Yazma:
Öğrencilerden öğrenilen konuya dönük ilgili bir kişiye, mektup yazmaları istenir.
Bilgi Kartları:
Öğrencilere bazı konularla ilgili soruların yazılı olduğu kartlar dağıtılır. Öğrenciler su soruları yanıtlarlar.Bu kartlar ilgili panolara asılır.
Bu derste....................................keşfettim.
Bu derste ......................................benim için çok zordu.
Bu derste öğrendiğim ..............................................beni çok etkiledi.
Son Söz:
Öğretmen büyük bir kartonun ortasına konunun adını yazar. Kartonu dört bölüme ayırarak her bölüme bir yönerge yazar. Öğrenciler küçük kağıtlara her yönerge için bir cevap yazar ve ilgili bölüme yapıştırırlar.
Bu konuda öğrendiğin 4 şey yaz.
Bu konuda en çok hoşlandığın şeyi yaz.
Bu öğrendiklerini nerede kullanacaksın, yaz.
Bu konu ile ilgili bir resim yap.
Soru Bankası:
Öğrenciler konu ile ilgili sorular yazarlar. Sorular bir bankada toplanır. Sıra ile çekilerek sorulur, yanıtlanır.
Bilgi Yarışması:
Öğretmenin hazırladığı ya da öğrencilerin soru bankasından alınan on soru numaralanır. Tahtaya on numara yazılır. Sütunun diğer yanına da iki grubun (önce grup adı alırlar) adı yazılır. Birbirlerine sorulacak soru numarasını söyleyebilecekleri gibi kendi soru numaralarını da söyleyebilirler. Her soru sorulduktan sonra üzerine çarpı atılır. Öğretmen kendi seçtiği iki soruyu altın soru ilan edebilir. Öğrencilerde altın soru bulma heyecanı oluşur. Sorular kartonlara yazılarak tahtaya yapıştırılabilir. Her seferinde çevrilerek açılır.
RULMAN TEKNİĞİ
Rulman konuşma halkası gibi öğrenciler çember şeklinde dizilirler . Ortaya ise faklı öğrenciler tarafından başka bir çember şeklinde dizilim olur ve ortadaki öğrencilerin yüzü dış tarafta yani dıştaki öğrencilere olur. Bir konu hakkındaki tartışmaya sırayla katılırlar. konuşma halkasıyla tek farkı içteki öğrenciler ile dıştaki öğrenciler sadece kendisine yüzü dönen öğrenci ile fikir alış verişi yaparlar.
Rulman tekniğine arkadaşın söylediğinin biraz tekrarı ama ayrıntısı olarak şunları söyleyebilirim. 2 tane iç içe çember vardır ve her iki çemberde de eşit sayıda karşılıklı sandalyeler vardır. Sandalyelere oturan öğrencilere öğretilmek istenen hedef yada konu verilir.öğrenciler konuyu sadece karşısındaki arkadaşıyla tartışır.belli bir süre vardır. bu süre dolunca iç yada dış gruptaki öğrencilerden herhangi bir grup bir sandalye kayarak yerlerini değiştirirler. Böylece herkes eşini değiştirmiş olur. ve konu yeniden tartışılır. Bu durum bir öğrencinin tüm öğrencilerle tartışmış olmasıyla sona erer ve tüm sınıf bildiklerini veya düşündüklerini birbirine aktarmış olur.
HIZLI TUR TEKNİĞİ
Aktif öğrenme yöntemlerinden Hızlı tur tekniği uygulanması çok kolay olan bir tekniktir.
Öğrencilere hızlı bir biçimde sorular sorulup uygulanan,cevap vermeyen öğrencinin ”geçiniz” diyerek cevap hakkını bir başka arkadaşına devrettiği aktif öğrenme yöntemidir.
Mahkeme Tekniği
Sınıfta sanal bir mahkeme kurulması şeklinde uygulanan bu teknik birçok öğrencinin etkinliğe yani derse katılımını sağlar. Mahkeme yöntemi uygulanırken konu seçimi, çevre seçimi, öğrencilerin rolleri seçimi (hakim,savcı,avukat,tanık v.b), öğretmenin rolünü seçmesi ve odak noktanın belirlenmesine dikkat edilmelidir.Karşılıklı görüşlerini savunan öğrenciler tartışma ortamı oluşturarak jüri ve hakim karşısında davalarını haklı gösterme çabasına girerler. Burada kendini doğru ifade edebilme, karşı görüşlere seviyeli olarak fikirlerini sunabilmeleri çok önemlidir.
Kişiler birbirlerinin varlığını kabul ederek fikirlerini dikkate alır. Ayrıca savunmalar esnasında empati kurabilme, yeni bakış açıları kazanabilme yeteneklerini geliştirmek için fırsat bulurlar.
Eğitimde mahkeme yöntemi, öğrenci merkezli eğitimi esas alır. Amaç öğrencileri öğrenme süreci boyunca etkin kılmak, bu süreç içerisinde neşeli vakit geçirmelerini ve öğretilenlerin kalıcılığını sağlamaktır Sınıfta mahkeme kurulması şeklinde uygulanan bu yöntem birçok öğrencinin aktifliğe katılımını sağlar.
Pazaryeri:
bir konuyla ilgili fikirler kağıtlara yazılır üstlerine takılır sınıfta dolaşılır diğerleri bu kağıtları okur.
Top taşıma:
Öğrencilerin bir konuyu farklı konuşmasına fırsat veren bir tekniktir. Teknikte öğrenciler iç içe iki çember oluşturur . İç ve dış çemberdekiler yüz yüze gelecek şekilde ikişerli biçimde ayakta dururlar ve konuşurlar. Sonra her biri bir adım kayarak önce eşinin yanındaki ile yeni bir ikili oluşturur. Böylece her öğrenci birkaç eşle görüşme fırsatı bulur.
Köşelenme
Genellikle net bir yanıtı olmayan sorular ve problemler üzerinde çalışırken kullanılır. Öğrencilere problemin çözümü için bilgi toplamaları, onları çözümleyerek çözüm önermeleri ve önerilerini savunma fırsatı verir. Uygulanması sırasında yer alan başlıca işlemler şunlardır:
1. Uygun problemin seçilmesi ve açıklanması
2. Olası çözümlerin arasından özellikle tartışmalı olanların seçilmesi
3. Seçilen çözümlerin kartonlara yazılarak sınıfın çeşitli köşelerine asılması
4. Öğrencilerin kendilerine en uygun gelen çözümün asılı olduğu köşeye gitmeleri ve orada toplanmaları
5. Aynı köşeyi seçenlerin oluşturduğu gruplarda o çözümü seçme nedenlerinin tartışılması ve gerekçelerin hazırlanması
6. Hazırlanan gerekçelerin sınıfa sunulması
7. Sınıf tartışması ve sınıf kararların alınması yer almaktadır.
Sandviç
Öğrenciler, önce bireysel çalışma, sonra yaptıklarını arkadaşlarıyla paylaşma, birlikte somut bir ürün oluşturma-örneğin, grafik oluşturma- bu ürünü sunma gibi çok aşamalı çalışmalar yapabilirler. Çok katmanlı olduğu için sandviç adım almıştır
Tereyağı -Ekmek
Verilen bir problem, bir soru ya da konu üzerinde öğrenciler önce tek başına düşünür, daha sonra arkadaşları ile bir araya gelerek düşüncelerini tartışırlar. Sonunda, ulaştıkları sonucu sınıfa sunarlar. İlk aşamada öğrencilerin yanıtlarını ya da düşüncelerini kaydetmeleri istenebilir. Bu, öğrencilere düşünmek için zaman kazandırır, ayrıca öğrencilerin tümünün aynı anda aktifleştirilmesini sağlar. Yöntem birinci aşamaların üstüne bir kez daha konuşma fırsatı verdiği için bu adı almıştır.
Örneğin; çevre sorunlarının işlendiği bir derste kısa bir girişten sonra öğretmen "Bunların dışında sizin gözlediğiniz sorunlar var mı?" diye bir soru yöneltebilir. Öğrenciler, önce kendi gözlemlerini bir yere not ederler. Daha sonra başka arkadaşıyla bir araya gelerek birbirlerinin notlarım gözden geçirerek onlar üzerinde konuşurlar.
Kart Gösterme
Öğrencilere öğrendiklerini gözden geçirme, değerlendirme yapma, karar verme vb. gibi fırsatlar sunar. Önce öğrencilere çeşitli renklerde 3-5 adet küçük kart ya da kağıt parçasından oluşmuş desteler dağıtılır. Her renge bir anlam verilir. Örneğin, yeşil, tümüyle katılıyorum; mavi, katılıyorum; beyaz, kararsızım; san katılmıyorum gibi. Sonra öğretmen işlenen konuyla ilgili bazı tümceler okur. Bu tümceleri dinleyen öğrenciler önce hangi kartı seçeceklerini düşünürler, sonra seçtikleri kartı sıranın üzerine koyarlar. Daha sonra, her öğrenci neden o kartı seçtiğini, yani neden öyle düşündüğünü açıklar.
Hazineyi Bul
Konunun sunumu, gözden geçirilmesi ve konuyla ilgili problemin çözümü gibi çok çeşitli aşamalarda kullanılabilir. Uygulanması sırasında yer alan işlemler şunlardır:
1. Konunun ya da konuyla ilgili problemlerin çözümünün parçalara ayrılarak sınıfm çeşitli yerlerine saklanması
2. Hangi parçanın nerede olduğunu belirten yönergelerin ya da krokilerin hazırlanması
3. Öğrencilerin küçük gruplara ayrılması
4. Her gruba bir yönerge ya da krokinin verilmesi
5. Grupların ellerindeki yönergeyi izleyerek parçalan bulmaları
6. Bulunan her parçanın grupça incelenmesi ve ne olduğunun anlaşılması, anlaşılmayan noktaların öğretmene sorulması ve o aşamada öğrencilerin yapması gereken bir şey varsa onun yapılması
7. Bütün parçalar için 6. işlemin tekrarlanması, elde edilenlerin grupça gözden geçirilmesi ve sınıfa uygulanması yer almaktadır.
Kart Eşleştirme:
Öğrenilenlerin gözden geçirilmesi, netleştirilmesi ya da kalıcılığının artırılması gibi amaçlarla uygulanır. Uygulanması sırasında yer alan işlemler şunlardır:
1. Her biri sınıftaki öğrenci sayısının yansı kadar kart içeren iki dizi kart hazırlanır. Birinci dizide; öğrenilenlerle ilgili soruşlar, kavramlar, örnekler vb. yer alır İkinci dizide ise; birinci dizidekilerle eşleştirilebilecek yanıtlar, açıklamalar, tanımlar, ilkeler, olaylar bulunur. Dizilerden birindeki kartlar numaralanır.
2. Kartlar sınıfa dağıtılır.
3. Öğrencilere, kendilerine gelen kartlarla ilgili hazırlık yapmaları için belli bir süre tanınır.
4. Öğrenciler, sınıfın içinde dolaşarak ve karşılaştıklarıyla konuşarak ellerindeki kartın eşini ararlar.
5. Kartlarını eşleştirenler bunun gerçeklerini hazırlarlar.
6. Kart numaraları rastgele söylenir ve numarası söylenenler kendi kartlarının içeriğini ve hazırladıkları gerekçeleri sınıfa sunarlar.
AKROSTİŞ:
Sözcüklerin ilk harflerinin bir şifre kavram veya cümle verecek biçimde alt alta sıralanmasıdır.
SERBEST KÜRSÜ
Serbest Kürsü etkinliği; öğrencilerin değişik fikir ve görüşleri sınıfta sergilemelerini hedefleyen bir etkinliktir.
Sınıfta ‘Serbest Kürsü’ adını taşıyan bir pano hazırlanır
Öğrenciler gazete, dergi vb… yayın araçlarında karşılaştıkları fikir ve görüşleri bu panoda sergilerler
Bu görüş ve fikirler öğretmen tarafından sınıfta tartışmaya açılır.
Bu yöntem sayesinde öğrencilerin;
Bir fikir ve görüş geliştirebilmeleri
Araştırma yaparak kendilerinde yeni kavramlar geliştirmeleri sağlanmış olur.
Bu etkinliğin içinde
Farklı renklerde görüş kartonları
Drama
Soru-cevap
Sinektik
Altı şapkalı düşünme teknikleri de kullanılabilir.
Dedikodu Yöntemi:
Öğrencinin konuyu kavramaya çalışmasını o konuda düşünmesini ve değerlendirilmesini sağlar. Dedikodu yöntemi bilgi aktarılması, bilgi paylaşımı, görüşlerin anlatımı, kendini ifade etme gibi süreçlere yardımcı olur.
AŞAMALARI
1. Öğrenciler ikişerli gruplar oluşturulur
2. Verilen konu ya da soru ile ilgili düşüncelerini birbirlerine söylerler.
3. Eşler birbirinden ayrılır yeni ikililer oluştururlar.
4. Yeni eşlerine düşüncelerini iletirler katılıp katılmadıkları noktaları söylerler.
5. Sürecin sonunda oluşan düşünceler sınıfça tartışılır.
Yaratıcılığı ortaya çıkarma ve geliştirme fırsatı sunar
Bu yaklaşımı diğer öğrenme yaklaşımlarından ayıran özellikler şu şekildedir:
Öğrenme iki-altı kişilik küçük takımlar ve guruplar içinde gerçekleştirilir
Öğretmenlerin rolü öğrencileri ve grupları yönlendirme, öğretim materyallerini hazırlamaktır
Öğrenmede öğrenciler arasındaki etkileşime bu etkileşimden doğan planlı işbirliği çok önemlidir
Öğrenciler arasındaki yarışma yerine takımlar arasındaki yarışma söz konusudur
Öğrencilerin başarı yada başarısızlığı bireylerden çok takıma aittir
Grupla çalışmanın bireye sağladığı yararlar şu şekildedir
Başkaları ile iletişim ve etkileşim olanağı sunar
Sosyal ve duygusal gelişim için olanak sağlar
İletişim ve etkileşim becerileri kazandırır
Kendini ifade etme olanağı tanır
Kendine güven duygusu kazandırır
Crespi Etkisi:
Hull'ın ortaya attığı ilkedir. Buna göre verilen pekiştirecin büyük olması gösterilen performansın gücünü büyük ölçüde etkilemektedir.Pekiştirmenin büyüklüğü performansın gücünü büyük ölçüde etkilemektedir.
Örneğin, hayvana ne kadar büyük bir pekiştirici verilirse, hayvanın ona ulaşmak için koşma hızı o denli artmaktadır
pekiştirecin büyüklüğü değiştiğinde performansın da değiştiği gözlenmektedir.örneğin bir ayakkabı tamircisine 10ytl karşılığında 20 ayakkabı tamir etmesi istense tamir etmeyecek ancak 100ytl karşılığında 20 ayakkabı tamir etmesi istendiğinde rahatlıkla tamir edecektir.
bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanmaktadır?
A)zincir öğrenme
B)kısmi pekiştirme
C)crespi etkisi
D)ayırt etme
E)olumlu transfer
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder