Temel Drama Teknikleri NeLerdir ?

Temel Drama Teknikleri

Drama yaşantısının aşamalarında kullanılmak üzere bir çok teknik vestrateji bulunmaktadır. Bu teknikleri kullanarak yaşantıyı veöğrencileri daha aktif, daha yaratıcı, daha sıradışı yapmak mümkünolmaktadır.

● Oyunlar
Yaratıcılık ve imgeleme boyutlarının içinde olduğu, kimi zaman bilinençocuk oyunlarından yararlanılan, belirlenen kurallar çerçevesindesınırsız özgürlükte oyun geliştirme çalışmalarından oluşmaktadır.
Oyun etkinliklerini başlıca altı öğe ile karakterize etmek mümkündür:
1- Özgürlük öğesi: Oyun, kendi dışında bulunan amaç ve hedeflerden bağımsızca oluşur.
2- İçsel sonsuzluk öğesi: Oyunlar kendi içerisinde özel bir zamanyapısına sahiptirler. Ayrıca kendisini sürekli yenilemeye bir eğilimgösterirler.
3- Öyle imiş gibi olma öğesi: Kendine özgü bir gerçekliğin, bir kurgunun bulunmasıdır.
4- İkili durum öğesi: Oyunların insanda farklı hislerin bir aradaolmasına sebep olma durumudur. Yani oyunların insana hem gerginlik, hemde heyecan ve haz vermesi durumudur.
5- Kapalı bütünlük öğesi: Oyunların özgürlük içeren sınırlılıktaşıması, şekilsizliği, dağınıklığa yol açmaması için belirlenmişkurallara bağımlı olmasıdır : tematik yönlendirme vb.
6- Şimdiki zaman öğesi: Oyunlar, bir başlangıç bir bitiş durumusırasındaki birer süreçtir. Yani belirlenen zamanlar içerisinde yeralırlar.


Oyunlara Örnekler :
Önde Turna 1-2-3 oyunu : Katılımcılardan bir ebe seçilir. Diğerkatılımcılar alanın bir başka köşesinde dururlar. Ebe yüzü duvara dönükbir şekilde ‘önde turna 1-2-3’ diye sayarken katılımcılar ona doğruilerlemeye çalışırlar. Ebe saymayı bitirdiğinde katılımcılardonacaktır. Ebe, saymayı bitirdiğine arkasına doğru dönerek diğerlerinihareket halinde yakalamaya çalışır. Ebenin hareket halinde gördüğü kişioyun dışı kalır. Ebenin tam arkasına gelindiğinde ona en çok yaklaşmışolan kişi, sırtına dokunarak gruptan kalan diğerleriyle birlikte geriyedoğru kaçarlar. Ebenin yakaladığı kişi yeni ebe olur. Eğer ebe herhangibirine dokunamamışsa yeniden ebe olur.
Don- Kurtul Oyunu : Gruptakilerden bir ebe seçilir. Diğerleri kaçarlar.Ebenin dokunduğu kişi , ebe ona hangi pozisyonda dokunmuş ise o şekildedonar. Gruptaki diğer üyelerden herhangi biri, donmuş durumdabulunanlardan birinin karşısına geçerek aynı biçimi alırsa, donmuş olankurtulur. Bu sırada ebeye yakalanmamaları gerekecektir. Ebe tümkatılımcıları yakalayıncaya kadar oyun sürdürülür.
Meyve Sepeti: Grup çember olur. Herkese bir meyve ismi söylenir. Ortadabir ebe olur. Ebe hangi meyveyi söylerse halkadaki o meyveler yerdeğiştirir. Meyve Sepeti derse bütün herkes yer değiştirir. Bu sıradaebe boş kalan bir yer kapmaya çalışır. Ortada kalan ebe olur.
Kör tavuk ve Sürücü Oyunu : Katılımcılar iki gruba ayrılır. Bir kısmı‘kör tavuk’, bir kısmı ‘sürücü’ olur. Sürücü olan gruptakiler ayrı ayrısesler çıkarmaya çalışırken, kör tavuk olan gruptakiler ise gözlerikapalı olarak sürücüyü takip etmeye çalışırlar. Daha sonra kör tavukolanlar sürücü, sürücü olanlar ise kör tavuk olarak oyun tekraroynanır.

• Bilinç Koridoru
Bir karakterin yaşamındaki bir ikilem olduğunda ya da bir seçim yapmasıgerektiğinde kullanılabilen bir tekniktir. Önce öğrenciler , birerduvar gibi karşılıklı dizilerek bir koridor oluştururlar. Karakteröğrencilerin oluşturduğu koridorda yavaş yavaş ilerlerken, öğrencilerinher biri farklı düşünce ve duyguları yansıtan birer cümle söyleyerekkarakterin vicdanının sesi olurlar. Burada her öğrencinin farklıöneriler sunma olasılığı vardır. Karakter koridorda ilerlerken,seslerin şiddeti artar hatta giderek yükselir. Bu süreçte , koridorboyunca önerilen düşünceler ve duygusal uyarımlar karakterin bir kararavarmasına yardımcı olmaktadır. (O’Neill ve Lambert, 1984, Neelands,1990)

• Geriye Dönüş
Oluşturulan dramada şimdiki durum ve geçmiş arasındaki ilişki, “geriyedönüş” sahneleri gösterilerek pekiştirilir ya da karakter geçmişin canalıcı görüntüleriyle karşılaştırılır. (O’Neill ve Lambert, 1984,Neelands, 1990)

• Forum Tiyatrosu
Bu teknikte oyunun gidiş doğrultusu, katılımcıların oyunu izlerken değiştirmelerine olanak sağlamaktadır.

• Dedikodu Halkası
Karakterin davranışları, topluluğun içinde söylenti ve dedikodununyayılması şeklinde yorumlanır. Halkanın etrafında söylentileryayılırken, abartılı hale getirilerek çarpıklaştırılır. Dramanın dahaileri aşamaları için gerginlik ve çelişkileri belirlemede faydalı birtekniktir. (O’Neill ve Lambert, 1984, Neelands, 1990)

• Toplantı Düzenleme
Drama içinde kimi olayları kontrol etmek ya da yönlendirmek içinkullanılan etkin bir tekniktir. Grup çalışmalarında yeni bir odakyaratmak amacıyla da kullanılır. Katılımcıların , konuşma becerilerininde açığa çıkması ve gelişmesi için olanak yaratır. (O’Neill ve Lambert,1984, Neelands, 1990)

• Görüşmeler - Sorgular
Karakterler değerleri, inançları hakkında daha fazla bilgi elde etmekamacıyla gazeteciler ya da otorite bir kişi tarafından sorgulanırlar .(O’Neill ve Lambert, 1984, Neelands, 1990)

• Gerçek An
Grubun drama için bir son sahneyi tasarlamasını gerektiren tekniktir.Gruptakiler sonuç sahnesi için bir “odak noktası” yaratmakzorundadırlar. (O’Neill ve Lambert, 1984, Neelands, 1990)

• Özel Mülkiyet
Bir karakter, nesneler, mektuplar, kostümler, oyuncaklar, kimlikbelgeleri vb. dikkatle seçilmiş kişisel eşyalar yardımıyla tanıtılır.Bu nesneler aracılığıyla toplanan verilerle kurulan ilişki karakterhakkında önemli ipuçları verebilmektedir. (O’Neill ve Lambert, 1984,Neelands, 1990)

• Aradaki Boşluk
Öğrenciler, karakterleri birbirlerine olan yakınlık derecelerinigözönünde bulundurarak mesafelendirip düzenlerler (Ne kadar yakın? Nekadar uzak? Kim Kime yakın?...). Ayrıca zaman içinde bu boşluğundeğişimini göz önünde bulundurabilirler. Diğer taraftan öğrenciler bumesafeyi isimlendirebilirler. (Örn:güç, korku, ihanet, gelenek...vb)(O’Neill ve Lambert, 1984, Neelands, 1990)

• Bölünmüş Ekran
Öğrenciler farklı zamanlarda ve farklı yerlerde gerçekleşen iki veyadaha fazla sahne planlarlar, daha sonra filmlerde olduğu gibi bu ikisahnenin arasındaki olayları, ileri ya da geri gitme biçimindeçalışırlar. Bu iki sahnenin kurgusu, bağlantıları, karşılıklıilişkileri çok dikkatli bir şekilde hazırlanmalıdır. (O’Neill veLambert, 1984, Neelands, 1990)

• Yarım Kalmış Materyaller
Gruba tamamlanmamış yazı, resim veya şema sunulur. Onların görevi bunutamamlamak veya bitmemesine sebep olan problemi çözmektir. (O’Neill veLambert, 1984, Neelands, 1990)

• Telefon Görüşmeleri
Dinleyiciler bir telefon görüşmesinde sadece bir tarafı ya da ikitarafı da dinlerler. Öğretmen bu konuşmaları dramaya yeni bir bilgieklemek, hikayeyi geliştirmek için kullanabilir. (O’Neill ve Lambert,1984, Neelands, 1990)

● Donma/Hareketsiz Görüntü
Bu teknikte gruptakiler, bir anı, bir düşünceyi, bir konuyu veya birresmi dondurmak için kendi vücutlarını kullanarak hareketsiz birgörüntü ortaya çıkarırlar. Görüntülerdeki önemli anları, düşüncelerdekiodak noktalarını vurgulamak basit gibi gözükse de aslında etkili birtekniktir.

● Sıcak Sandalye :
Sıcak sandalye tekniği, bir karakterle veya içinde bulunduğu role iyikonsantre olmuş biriyle röportaj yapmaktır. Gruptakiler ve öğretmensorular yöneltir. Bu durum, doğaçlama yoluyla yapılan hareketindurdurulması ve karakterlerin olduğu yerden alınıp, soru soracaklarlakarşı karşıya gelmek için ‘sıcak sandalye’ ye oturtulmasıyla başlar.Karakterlerin ve rollerin anlaşılmasına destek olmakla berabermotivasyonun da önemini anlamak için bu teknik kullanılabilmektedir.

● Liderin Gruba Katılması :
Drama liderinin, drama içinde rol alması kullanılan teknikler arasındayer almaktadır. Bu durum, gruptakilerin dramadaki yaşantıya olanilgisini ve aktifliklerini arttırır, sıradan düşünmelerini engelleyerekdaha fazla yaratıcı olmalarını sağlar, grup olarak rolleriyleetkileşime girebilecekleri öyküler oluştururlar. Bu tekniği dramalideri amacına uygun, planlı uygulamalıdır. Öğretmenlik derecesiniazaltarak, liderlik statüsünden biraz ayrılmalıdır.

• Tüm Grupla Drama
Bütün katılımcılar ve öğretmen (lider) aynı anda dramanın içinde yer alırlar. (O’Neill ve Lambert, 1984, Neelands, 1990)

• Rol Kartları
Bu teknikte drama lideri, katılımcıların oynayacağı rol ve konu ile ilgili
ayrıntılı bilgilerin bulunduğu kartlar dağıtır.

● Doğaçlama
Bu süreçte bireysel ve grupsal yaratıcılığın ön plana çıktığı, daha azkesin olarak belirlenmiş bir süreçte saptanan bir konu yada temadançıkılır yada saptanan hedefe doğru belli aşamalarda yol alınır.
Doğaçlamalar üç grupta toplanabilir. Bunlar kişilik çatışmalarıylailgili doğaçlamalar, kişiliklerdeki karşıtlıklarla ilgili doğaçlamalarve bireysel doğaçlamalardır.



Kişilik Çatışmalarıyla İlgili Doğaçlamalar

Bu türde olan doğaçlamaları uygulama sırasında dikkat edilmesi gereken ilkelerin belirlenmesi gerekmektedir :

1- Doğaçlamalar boyunca amaç hiç akıldan çıkarılmamalıdır.
2- Drama lideri, öğrenciye amacı söyledikten sonra, öğrenci amaçlailgili soru sormamalıdır. Önemli olan öğrencinin amacı ne anlayıp,nasıl yorum yaptığıdır. Kafasında durumu oluşturup, o duyguya giripdoğaçlamayı yapmalıdır ve asla amacı değiştirmemelidir.
3- İzleyenler önemli değildir sadece öğrenci dikkatini karşısındaki diğer öğrenciye vermelidir.
4- Doğaçlamaya yeni öğeler girebileceğinden karşıdaki öğrenci dikkatleizlenmelidir. Yalan söylediğinden emin olmadıkça ona sorusorulmamalıdır.
5- Gerekirse bir nesne doğaçlama boyunca kullanılabilir. Ancak önemli olan o nesnenin kullanılması değil, canlandırmadır.
6- Karşıdaki öğrenci için “kötü satıcı”, “şaşkın arkadaş” gibi sıfatlar kullanmaktan kesinlikle kaçınılmalıdır.
7- Drama liderinin “DUR” işaretine kadar doğaçlama devam etmelidir.

Doğaçlama sonunda tüm grupla tartışmalar yapılabilir. Bu tartışma esnasında aşağıdaki soruların yanıtları aranmalıdır.

o Öğrencilerin amaçları ile davranışları birbirine ne kadar yakındı ?
o Oyunculardan biri yada ikisi amaçlarını değiştirdiler mi ?
o Amaca ulaşırken öğrenciler kendilerine özgü bir yaklaşım kullandılar mı ?
o Canlandırılan kişilikler sıradan bir görüntü verdiler mi ?
o Doğaçlama sırasında öğrencilerin dikkati dağıldı mı ?
o Öğrenciler çok fazla hareket ettiler mi ?
o Öğrenciler çok fazla konuştular mı ?
o Öğrenciler çok fazla mimik ve jest kullandılar mı ?
o Öğrenciler çok fazla yaratıcılıklarını kullandılar mı ?
o Öğrenciler, öğretmenin verdiği süreyi iyi kullandılar mı?

Kişilik Çatışmalarıyla İlgili Doğaçlamaya Örnek :

Doğaçlama: Bir tarih öğretmeni ve öğrenci, öğretmenin odasında, öğrencinin ödevi hakkında konuşuyor.
Öğretmenin amacı: Elinde çok kaliteli ödevin bu öğrenci tarafındanyapılmadığına inanıyor. Öğrencinin bunu açıklaması için onu ikna etmeyeçalışıyor.
Öğrencinin amacı : Bu ödev üzerine çok çalışmış. Öğretmenini bu ödevikendisinin yaptığına ve çok uğraştığına inandırmak istiyor.


Kişiliklerdeki Karşıtlıklarla ilgili Doğaçlamalar :

Kişilik çatışmalarıyla ilgili gereken ilkeler bu tür doğaçlamalarda dageçerlidir. Bu ilkelerin uygulanmasından sonra grupla tartışmalaryapılabilir. Aşağıdaki soruların cevapları aranmalıdır bu süreçte:

o Öğrencilerin duyguları, eğilimleri, tutumları ve psikolojik durumları gerçeği ne kadar yansıtmaktaydı ?
o Öğrenciler kendilerine verilen kişilikleri mi yoksa kendi inandıkları kişilikleri mi canlandırdılar ?
o Öğrenciler çok fazla konuştular mı?
o Öğrenciler çok fazla mimik ve jest kullandılar mı ?
o Öğrenciler yaratıcılık özelliklerini iyi kullandılar mı ?

Kişilik Karşıtlıklarıyla İlgili Doğaçlamaya Örnek :

Doğaçlama : İki arkadaş sınavdan kötü not aldıklarını öğrendikten sonra sınıftan çıkıyorlar.
Birincinin amacı : Sınavının iyi geçtiğini düşündüğü için çok umutsuzdur. Bu durum onun için beklenmedik bir durumdur.
İkincinin amacı : Sınavı kötü geçmiştir. Bu onun için beklenen bir durumdur.

Bireysel Doğaçlamalar :

Bireysel doğaçlamalarda, her öğrenci kendi amacının karşısında bir engel ile karşılaşacaktır.
Öğrenci bu engelin üstesinden gelebilmek için gerek fiziksel gerekse depsikolojik çözüm bulmalıdır. Önemli olan yaratıcı bir çözüm bulmalıdır.
Öğrenci, doğaçlamaları canlandırmak için pandomim yapmalıdır. Yani sözcükleri kullanmamalıdır.
Günlük yaşamda, engelleri çoğu zaman herkesin kendi başına çözmekzorunda kalması gibi bu doğaçlamada da öğrenci tek başına, yardımalmadan engeli ortadan kaldırmaya çalışmalıdır.
Bu doğaçlama sonunda aşağıdaki sorulara cevap aranmalıdır:

o Öğrencilerin engelle karşılaşmadan önceki hedefleri açık ve belirgin miydi ?
o Öğrenciler engeli ortadan kaldırmak için ne kadar yaratıcı davrandılar ?
o Öğrenciler engele karşı nasıl bir tutum takındılar ?
o Aynı durumda diğer öğrenciler nasıl davranırlardı ?

Bireysel Doğaçlamalara Örnek :

Öğrencisin. Haftalardır çalıştıktan sonra yarın sabaha yetiştirmekzorunda olduğun ödevi temize çekmek için bilgisayarını açıyorsun.Bilgisayarının çalışmadığını görüyorsun. Düzeltmek için uğraşıyorsun.Ancak sistem tamamen bozuluyor. Çevrede ödünç olarak kullanabileceğinbir bilgisayar yok.
● Pandomim
Bu teknik, bilindiği üzere fikirlerin sözcükler olmadan ifadeedilmesidir. Öğrenciler pandomim ortamı içinde geçmiş yaşantılarınıhatırlamak için dikkatlerini yoğunlaştırırlar; gördüklerini hatırlamayaçalışırlar ve zihinsel olarak bütün bunları resimleyipşekillendirirler.

● Rol Oynama
Dramatik oyunda olayların ve durumların canlandırıldığı görülür; roloynamada ise oyundaki karakterlerin özellikleri ve hislericanlandırılır. Doğaçlama, her ikisinin karışımıdır. Genellikle çocuklarkarakterleri basmakalıp görmeye eğilimlidirler. Örneğin polishırsızları yakalar, trafik polisi elini kolunu hareket ettirerektrafiği kontrol eder, doktor hastaları muayene eder, ilaç verir. Bukarakterler gerçek kişiliklerden çok yaptıkları işlerle tanınırlar. Roloynamanın ilk aşamalarında çocuğun oyununda bu insanların basmakalıpgörülmesi engellenmelidir. İlk başlarda çocuk, karakterlerin farklıözelliklerini kolayca ayırt edemez. Bu yüzden kızgın bir adam,kişiliğinin diğer özelliğiyle oynamalıdır. Örneğin çocukların herbirine sinirli bir postacı, yorgun ve kızgın bir otobüs şoförü resmigösterilir. Karakterler çocuklara dağıtılır ve bunların neden sinirli,yorgun ve kızgın olduklarını anlatmaları istenir. Daha sonrakarakterler bir araya gelerek bir olay yaratabilirler (McClintock,1984).
Doğaçlamayı oynamak çocuklara rol oynamaktan daha zor gelir.Canlandırılacak durum veya olay daha önceden bilinse bile konuşmakolayca akmaz. Diyalog ilk başlarda kısa ve sınırlıdır. Fakat çocukalıştıkça çabuk akar. Doğaçlama çocuğa, sosyal olaylardaki gerçeğeuygun davranışları canlandırması için fırsatlar verdiği gibi, gerçekhayatta karşılaşma olasılığının bulunmadığı rolleri üstlenerek hayalidurumları da oynaması için olanaklar sunar. Çalışma esnasındadiyaloglar çocuklar tarafından oluşturulurken dil yeteneği de üstdüzeyine ulaşır.

● Dramatizasyon

Dramatizasyon, oyunlaştırma; bir duygu ve düşüncenin, durumun, sorununya da olayın hareket, mimik, ses ve sözle bir grup önündecanlandırılmasıdır.
Dramatizasyon iki yolla yapılır.

1- Herhangi bir oyun yani piyes metnine bağlı olmadan öğrencininokuduğu, gördüğü yada dinlediği şeylerden anladığını hareket ve sesleanlatmak, bir çeşit yorumlamaktır. Örneğin, Türkçe dersinde okumaparçaları dramatize edilerek okunup yorumlanabilir. Öğrenciden,kendisini çeşitli varlıkların ve kişilerin yerine koyması onlarıcanlandırması istenebilir ve böylece konular somutlaştırılmış olur.
2- Dramatizasyonun ikinci türü ise bir oyun metninin canlandırılmasıdır.

Dramatizasyon yöntemi ile öğrenciler kendilerini başkalarının yerinekoyarak, bulunduğu zamandan farklı bir zaman ve boyutta olay vedurumları rol yaparak canlandırırlar.

● Ritüel

Ritüelde pratik bir amaç güdülür. Bu amacı gerçekleştirmek için,yaşamın taklidi yapılır.Yaşamdaki işler, ya önceden onları etkilemekiçin, ya da sonradan onları paylaşmak amacıyla canlandırılır.
Ritüelde toplu hareket ve toplu eylem ön plandadır. Ritüelin konusutekdüze ve bilinendir.Ritüelde yaşam duygusu içgüdüsel olarakpaylaşılır.
Bu teknikte,drama içinde öğrenciler, yıl dönümleri , inanç ve değersistemlerine uygun olarak ritüel (tören-ayin) ve seremonilerdüzenlerler. (O’Neill ve Lambert, 1984, Neelands, 1990)

● Dramada Kullanılan Araç, Gereç ve Materyaller:

Drama sürecinde akla gelen hemen her türlü araç, gereç ve materyaller,bu tekniklerle beraber kullanılabilir. Buradaki kullanım araç, gereç vemateryallerin asıl görevinde kullanılmasının yanı sıra, bunlar başkanesnelermiş gibi kullanılması, birleştirilerek başka bir nesnelerhalinde kullanılması şeklinde algılanabilir. Örneğin, bir cetvel gerçekanlamında bir şeyi ölçmek için kullanılabileceği gibi bir telefonolarak da kullanılabilir.
Drama süreçlerinde, en sık kullanılan araç müzik ileten araçlardan olanteyptir. Bunun yanı sıra fotoğraf, resim, poster, drama lideritarafından hazırlanmış öğretim yaprakları, yazı, gösterim tahtası gibigörsel araçlar, karton, resim kağıdı, el işi kağıdı, renkli kalem,boya, oyuncak gibi gerçek eşyalar, kitap, dergi, gazete, afişlerdenkesilmiş haberler, yazı, duyuru ya da fotoğraflar gibi basılımateryaller, slayt ya da tepegöz projektörü gibi aygıtlar önemli araçve gereçlerdendir.
Bunların yanı sıra kullanılmayan eski eşyalar da, modası geçmiş hertürlü kıyafet, ev eşyaları, eski paralar da drama sürecindekullanılabilir.

• Anılar
Anı türünün doğuşunda yaşanılmış olanı başkalarıyla paylaşma yönelimiyanında geçmişi didikleme, onu belleğin yardımıyla dilde yenidensergileme isteğinin de payı vardır. Anı, insanoğlunun kendisiyle hertürlü hesaplaşması, kendini başkalarına kendi dili, kendi kalemiyletanıtmasıdır (Özdemir, 1994).

Dramada anılarla ilgili çalışmalar, bireyin kendi yaşantı birikimini,gözden geçirmesine ve bu birikime bugünkü koşullarda, bugünkü anlayışçerçevesinde irdelemesine yardımcı olur. Diğer tarafta bu birikimlerine kadar ve nasıl paylaşabildiği konusunda kendisiyle yüz yüze gelir.Anılarla çalışmak düne bugünün gözüyle bakmayı, dünden bugüne değişendavranışları, tutumları vb. görmeyi ve yaşamdaki zaman boyutunualgılamayı kolaylaştırır. Anılarla çalışma yaşanılarak öğrenilmiş olan:birlikte yeniden düzenleme, yeniden oluşturma, eleştirme, hesaplaşma,yansıtma vb. süreçlerini içerir. Anılarda yararlanmada sadece bellekkullanılmaz; mektuplar, resimler, belgeler, dergi ve gazeteler,günlükler ve fotoğraf vb. anıların gerçekliği ve inandırıcılığınıarttırmak için yararlanılabilir.

• Dramada yazınsal türleri kullanma : ÖYKÜ
Öykünün yapısını oluşturan öğeler; olay ve durum, kişi ve karakter, yerve zaman anlatım yöntemidir. Her öykü bir olay ya da duruma yaslanır.Olaylar gerçekte insanın eyleme dönüşmüş, tutkuları, özlemleri, düşleriyada istemleridir. Bu yönde her olay ya da durum bir sorunu da birliktegetirir. Bu sorun insanı insanla, insanı doğayla, insanı toplumla ya dainsanın kendisiyle olan çatışmasında bir yön içerir (Özdemir, 1994).
Dramada öykülerden pek çok biçimde yararlanılabilir. Bunların bir kısmıvar olan öykülerden yaralanmakla olabilir, bir kısmı ise yeni öyküleroluşturmaktır. Var olan öykülerin başını, sonunu, ortasını değiştirmekolabileceği gibi bilinen öyküleri bir araya getirip yeni öyküleroluşturmak da olabilir.
Yeni öyküler oluşturmak ise dramada kullanılan pek çok malzemeyi araçolarak ele alınıp bunlar bireyde bıraktığı izlerden yeni öyküleroluşturmaktır. Bu etkinlikler sayesinde birey hayatını alaya almakta,yaşamı değişik açılardan ele almakta, düşünce boyutunu genişletmekte vebu yolla öğrenmektedir.

• Dramada yazınsal türleri kullanma: ŞİİR

Şiir dil içinde özel bir dildir. Şiir öteki yazınsal ürünlerden ayıranbelirleyici yönü budur. Şiir bilgi değil yaşantıyı aktarır.Duygulardan, imgelerden, düşlerden, özlemlerden oluşmuş bir yaşantıbirikiminin ürünüdür. Ozanın okuyucusu için yarattığı, okuyucununpaylaşacağı yeni bir yaşantıdır. (Özdemir, 1994).
Dramada şiir oynama ya da şiir oluşturma çalışmaları bireyin imgelemegücünü geliştirmektedir. İmgeleme gücü ve düş gücü gelişmiş olan bireyaynı zamanda yaratıcı birey olma yolunda önemli adımlar atmış demektir.Bunların yanı sıra bireyin söz dağarcığını da geliştirir. Dile yenisözcükler katmak eskimiş sözcükleri günlük dilden arındırmak vb.İletişimsel becerileri, şiir okuru ve dinleyicisi olarak bireyigeliştirir.

• Dramada yazınsal türleri kullanma: MASAL
Masal, yazınsal türler içinde çocuğun dünyasına yakın bir dünyasunmaktadır. Bu dünya içinde çocuk yetişkinler arasında kendi yerinibulmaya çalışır. Masal içinde olmak düşle gerçek arsında bir yolculukyapmaktır. (Dilidüzgün, 1994).
Masalın ağırlık noktasını değiştirme, masalın sonunu devam ettirerekyenilikler geliştirme, asıl masalın öncesinde ve sonrasında olanlarıtahmin etmek gibi değişik çalışmalar, masalın alımlama farklılıklarınadayanan çalışmalardır. Masal uyarlamaları, alaylamadan yararlanma,geleneksel anlatım biçimi yerine güncel dili kullanma gibi çalışmalarda masalın çok yönlü kullanımına ilişkin örnekler arsında yer alabilir(Dilidüzgün, 1994).
Dramada masala ilişkin çalışmalar, şiirde ve öyküde de olduğu gibi,yazımsal türlerden yola çıkarak yaratıcı düşünceyi geliştirmek içinyapılan çalışmalar arasındadır. Bireyin yaşamına en yakın dünyayısunarken, diğer yazımsal türler için de geçerli olan söz dağarcığınıgeliştirme, düş gücünü harekete geçirme gibi işlemleri de yerinegetirirler.

● Dramada Kitle İletişim Araçları Oluşturma
Kitle iletişim araçları, bireyin dış dünya ile ilişki kurmalarına,okulla sınırlı kalmayıp bilim ve teknikteki gelişmeleri izlemelerine,çok uzaklarda meydana gelen toplumsal, kültürel ve politik olaylardan,çağdaş sorunlardan haberli olmalarına olanak verir. Kitle iletişimaraçlarının belli başlı görevleri; habercilik, kamu oyu oluşturmasiyasal sürece katılma ve denetleme, eğitim ve toplumsal bütünleşmeolarak sıralanabilir (Geray, 1978).
Dramada, kitle iletişim araçlarını düşsel olarak oluşturmak öğrencileriçin zengin yaratıcılık sağlar. Gazete çıkarmak, radyo haberioluşturmak ya da TV programı düzenlemek öğrencilerin bu tür kitleiletişim araçlarına birbirlerinin nasıl baktıklarını görmeyi vebunlarla ilgili olarak yeni düşünceler geliştirmelerini sağlar. Diğeryandan bu kitle iletişim araçları hakkındaki yanlış ve olumsuzalgılamaların düzeltilmesi ya da var olanların analiz edilmesi gibifırsatlar sunar. Birer bunlarla beraber fotoğraf, resim, yazı ve gazetefigürlerini ilişkilendirmeyi de öğrenir.


SONUÇ
Drama yaşantısına aktif olarak katılan bireylerin, grup içerisinde uyumiçinde çalışabilmesi, bireyin kendini gerçekleştirmesi, üretken,yapıcı, iletişime açık bir hal alması, dil ve iletişim becerileriniilerletmesi gibi bir çok özelliğe sahip olması dramada kullanılanteknikler sayesinde olmaktadır. Bu tekniklerin yalnız kullanılacağıgibi diğer tekniklerle de iç içe kullanılması, çeşitli materyallerledesteklenmesi, bireye kazandırılacak olan davranışların niteliğiniartırmaktadır.



Kaynakça:
Adıgüzel,H.Ömer,(2002),Örgün Eğitimde Dramatizasyon,Cahit Kavcar,Yaratıcı Drama 1985-1995 Yazılar,s.19

Adıgüzel,H.Ömer,(2002),Eğitim ve Öğretimde Yaşayarak Öğrenme Yöntemi ve Estetik Bir Süreç Olarak Yaratıcı Drama,İnci San,Yaratıcı Drama 1985-1995 Yazılar,s.70

Adıgüzel,H.Ömer,(2002),Okul Öncesi Öğretmenin Niteliğini Geliştirmesinde Yaratıcı Drama Eğitiminin Rolü,Esra Ömeroğlu,Yaratıcı Drama 1985-1995 Yazılar,s.91

Adıgüzel,H.Ömer,(2002),Eğitimde Drama, Sibel Güneysu,Yaratıcı Drama 1985-1995 Yazılar,s.95

Adıgüzel,H.Ömer,(2002),Yaratıcı Drama Eğitiminin İngiltere’de Okul Öncesi Eğitiminde Kullanılmasıyla İlgili Bir İnceleme, Esra Ömeroğlu,Yaratıcı Drama 1985-1995 Yazılar, s.110

Adıgüzel,H.Ömer,(2002),Sanatta,Yaratıcılık Oyun, Drama,İnci San,Yaratıcı Drama 1985-1995 Yazılar,s.128

Adıgüzel,H.Ömer,(2002),Eğitimde Yeni Bir Yöntem ve Disiplin:Yaratıcı Drama, H.Ömer Adıgüzel,Yaratıcı Drama 1985-1995 Yazılar, s.158

Adıgüzel,H.Ömer,(2002),Günümüz Eğitiminde Dramanın Yeri,Tülay Üstündağ,Yaratıcı Drama 1985-1995 Yazılar,s.200

Dilidüzgün,Selahattin,(1994),Masalın Eğitimdeki Yeri,Çağdaş Eğitimde Sanat.ÇYDD Yayınları,No:9

Geray,Cevat,(1978),Halk Eğitimi,Ankara Üniversitesi,Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları,No:73

McClintock,B.A.,(1984),Drama for Mentally Hendicapped Children,London:A.Condor Book Sovenir Press.Ltd.

Neelands,J.(1990),Structuring Drama Work,Cambridge,CUP

O'Neill,C.&Lambert,A.(1984),Drama Structures:A Practical Handbook for Teachers. London:Hutchinson.

Ozdemir,Emin.(1994),Yazınsal Türler,Ankara:Ümit Yayıcılık

Üstündağ,Tülay,(2002),Yaratıcı Drama Öğretmenimin Günlüğü,Ankara:Pegem Yayıncılık

Arts On The Move,(2kasım 2003),Basic Drama Methods,(2004nisan27)
Arts On The Move,(19temmuz2001),Drama Games,(2004nisan27)
Arts On The Move ,(2 kasım 2003), Using Stimuli in Drama,(2004nisan 27)